به نقل از «ایرنا»

چرا ۱۰ میلیارد دلار منابع ایران در عراق بلوکه شد؟

تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۸۰۳۴۱

به گزارش ایرنا ، اواخر خرداد ماه بود که رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق از آزادسازی ۳ میلیارد دلار منابع بلوکه‌شده ایران به عنوان بخشی از طلب کشور از عراق خبر داد و پیش‌تر نیز با دیپلماسی فعال دولت سیزدهم، ۱،۶ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق برای تسویه بدهی گازی ایران به ترکمنستان پرداخت شده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به نظر می‌رسد گام‌های مهمی برای حل چالش‌های موجود در مبادلات بانکی با کشورهای منطقه در ۲ سال عمر دولت سیزدهم برداشته شده است، اما پرسش اصلی اینجاست که با توجه به روابط نزدیک ایران با کشورهای منطقه همچون عراق چرا باید منابع مالی ایران در این کشور بلوکه شود؟

پاسخ به این پرسش به خطای بزرگ همتی در توافق مکانیسم پرداخت و مبادلات مالی با کشور عراق بازمی‌گردد. در واقع طبق سازکاری که در دوره عبدالناصر همتی، بانک مرکزی با طرف عراقی توافق کرد موجب ایجاد محدودیت‌هایی در روابط مالی ایران و عراق شد و تجارت ایران را تحت نظارت آمریکا قرار داد. بر اساس آخرین اظهارات رسمی، سفیر ایران در بغداد میزان بدهی دولت عراق به ایران بابت واردات برق و گاز را بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار عنوان کرد؛ به عبارتی همتی با این اشتباه بزرگ موجب بلوکه شدن ۱۰ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق شده است.

نکته جالب توجه اینجاست که همتی چندی پیش نیز با انتشار مطلبی در توئیتر شخصی خود مقایسه‌ای از میزان درآمد ارزی سال‌های اخیر کرد و مدعی شده بود که توانسته با وجود درآمد ارزی پایین کشور در سال‌های ۹۸ و ۹۹ وضعیت را مدیریت کند، در حالی که همین دست اقدامات وی از جمله عوامل اصلی اثرگذاری بودند که موجب کاهش درآمد ارزی کشور در این بازه زمانی شد.

براساس این گزارش یکی از اقداماتی که در راستای احیای روابط مالی با عراق باید در دستور کار قرار بگیرد اصلاح رویه اشتباهی است که توسط بانک مرکزی در دوره همتی در دولت روحانی در پیش گرفته شد. نحوه فعالیت این سیستم مالی به این شیوه است که دولت عراق به میزان بدهی‌های ناشی از واردات گاز و برق از ایران، در بانک تجارت عراق (TBI) یک حساب دیناری باز می‌کند و ایران بدون آنکه اجازه برداشت پول از این حساب را داشته باشد، تنها می‌تواند از این حساب برای خرید کالاهای غیر تحریمی آمریکا از خارج از عراق استفاده کند. به عبارت دیگر ایران حق برداشت پول از این حساب را ندارد و تنها می‌تواند از این پول برای خرید کالاهای بشردوستانه (غذا، دارو و تجهیزات پزشکی) استفاده کند. این بدین معناست که در عمل درآمدهای حاصل از صادرات ایران به عراق تنها در چهارچوب تحریم‌های آمریکا قابل هزینه شدن است. پذیرش این مکانیسم در دوره همتی به معنای پذیرفتن نظام تحریمی آمریکاست.

بانک جی‌پی مورگان آمریکا مؤسس این بانک در عراق است و نظارت و اشراف کاملی بر تعاملات این بانک عراقی دارد. واضح است که نظارت بر نحوه پرداخت مطالبات ایران از سوی بانک تجارت عراق نیز تحت کنترل و تصمیم‌گیری امریکا قرار می‌گیرد و حتی در خصوص تأمین کالاهای بشردوستانه نیز محدودیت زیادی اعمال می‌شود.

مسدودی ۱۰ میلیارد دلار؛ نتیجه بی‌تدبیری دولت روحانی

به واسطه این بی‌تدبیری در دولت روحانی تا کنون بالغ بر ۷ تا ۱۰ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق بلوکه شده و همتی درباره این خطای فاحش نیز هیچگاه پاسخگو نبوده است.

براساس تحریم‌های بانکی امریکا علیه ایران، امکان استفاده از این منابع برای پرداخت هزینه‌های وارداتی یا انتقال به سایر حساب‌های بانکی وجود ندارد. از سوی دیگر بر اساس تحریم آمریکا، این پول که باید ارز محلی کشور واردکننده باشد، تحت نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکا بوده و ایران تنها می‌تواند از آن برای تجارت دوجانبه و محدود به کالاهای غیرتحریمی استفاده کند و بانک TBI عراق ضمن تبعیت کامل از تحریم‌های آمریکا، برای هرگونه تراکنشی، مجوز ویژه دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی امریکا (اوفک) را درخواست می‌کند و مجوزهای کلی این نهاد در خصوص مجازبودن تراکنش برای کالاهای غیرتحریمی را کافی نمی‌داند.

لزوم تغییر سازکار پرداخت مبادلات ایران و عراق در صادرات گاز

در چنین شرایطی تغییر سازکار مالی صادرات گاز به عراق ضروری است؛ با این اقدام هم ایران خواهد توانست به منابع مالی خود دسترسی پیدا کند و هم از سوی دیگر عراق نسبت به تأمین پایدار گاز اطمینان خاطر خواهد داشت. به نظر می‌رسد صادرات گاز مشروط به برقراری روابط بانکی دوجانبه و خارج از سازکار تحریمی امریکا نیاز ضروری برای هر دو کشور است و باید رویه غلطی که در دوره همتی اتخاذ شد از بین برود تا خسارتی که از عدم دسترسی ایران به منابعش متحمل کشور شده ادامه‌دار نشود.

ایران در موعد تمدید قرارداد گازی با عراق می‌تواند مکانیسم تسویه مالی جدیدی را پیشنهاد داده و توافق کند تا از کانالیزه شدن تجارت ایران و عراق توسط امریکا جلوگیری شود. به عنوان مثال هم‌اکنون عراق به دو کشور چین و هند روزانه ۲ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند که امکان وصول طلب ایران از عراق با ارزهای یوان و روپیه را به عنوان مکانیسم تسویه جدید فراهم می‌کند.

اقتصاد بانک و بیمه ۰ نفر برچسب‌ها بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهم

منبع: ایرنا

کلیدواژه: بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهم بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهم منابع ایران در عراق ۱۰ میلیارد دلار ایران و عراق بانک مرکزی بلوکه شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۸۰۳۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش‌بینی جدید درباره قیمت دلار / خریداران ارز بخوانند

تین نیوز

دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت ها خواهد بود.

به گزارش تین نیوز به نقل از خبرآنلاین، قیمت دلار در بازار آزاد که در روزهای اخیر روند کاهشی داشت، طبق مشاهدات میدانی از بازار با تغییر جهتی کوتاه، معامله شد.

براساس گزارش های میدانی، دلار دوباره به کریدور ۶۰ هزار تومان برگشت و با نرخ ۶۰ هزار تومان خرید می شد. البته این شرایط بازار در حالی بود که در روز یک شنبه هفته جاری قیمت دلار به کانال ۵۹ هزار تومان هم برگشته بود.

با وجود اینکه معامله گران روند عرضه و تقاضا را در تعادل عنوان می کنند، اما با توجه به آرامش سیاسی و نبود سیگنال افزایشی در بازار ارز، رشد تقاضا را می توان دلیل افزایش قیمت دلار دانست. به نظر می رسد قیمت دلار در مقابل برگشت به کریدور ۵۰ هزار تومانی مقاومت دارد و به راحتی از کریدور ششم دست نمی کشد.

خبرهای جدید ارزی در راه است

اما در میانه وضعیت نوسانی بازار، از بانک مرکزی خبر آمد که گشایش های جدید ارزی در راه است. کریمی، معاون بین الملل بانک مرکزی اعلام کرد: خوشبختانه اتفاقات خوبی در خصوص گشایش هایی برای آزادسازی منابع مسدود شده ما در برخی کشورها که سال ها بود به کار گرفته نشده بود صورت پذیرفت که در آینده خبررسانی می شود.

معاون بین الملل بانک مرکزی همچنین گفت: بانک مرکزی در طی ماه های گذشته ۴۴۵ میلیون یورو از بدهی های سال گذشته ایران به بانک توسعه اسلامی را از محل منابع مسدود شده تامین کرد که این باعث شد فرصت های جدیدی برای تامین مالی های جدید این بانک صورت پذیرد. چون تا زمانی که ایران بدهی داشت عملا تامین مالی جدیدی صورت نمی گرفت.

قیمت دلار تا کجا تغییر می کند؟

در این شرایط، دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت ها خواهد بود.

فرهاد رمضان با تاکید بر نقش موثر سیاست های بانک مرکزی در کنترل بازار ارز در داخل کشور، گفت: بعد از اجرای سیاست هایی که بانک مرکزی با شروع سال جدید در پی گرفته بود، از روز چهارشنبه هفته گذشته شاهد این بودیم که قیمت ارز در بازار غیررسمی و آزاد شروع به ریزش کرد.

رمضان ادامه داد: در حالی که در روزهای اخیر ما کاهش چشمگیری را در قیمت های بازار غیررسمی کشور شاهد بودیم هر برگ اسکناس دلار، درهم و یورو به عنوان ارزهای پرتقاضا هر روزه توسط مرکز مبادله ارز و طلا مورد مبادله قرار می گیرد و همچنین در بازار حوالجات ارزی یا همان بازار نیما همین شرایط را شاهد هستیم به طوری که کماکان نرخ ارز تخصیصی بانک مرکزی برای واردات انواع کالاها تقریبا در محدوده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان دارد.

دبیرکل جامعه صرافان ایران در مورد دلایل ریزش قیمت دلار در روزهای گذشته تصریح کرد: با سیاست هایی که بانک مرکزی در حوزه اطلاع رسانی و همچنین سیاستگذاری هایی که از دی ماه و بهمن ماه سال گذشته در پیش گرفته بود و با ورود مرکز مبادله ارز و طلای ایران در زمینه تامین اسکناس بازار و عرضه ارزهای حواله ای بانک مرکزی که منشا آن شرکت های صادرات محور بودند، قیمت در بازار غیررسمی دلار با کاهش مواجه شد که چشمگیر هم بود و تحلیل تحلیلگران و فعالان بازار ارز بر این است که این رویه ادامه دارد.

رمضان یادآور شد: از آنجا که بازار ارز و طلا تقریبا یکدیگر را همپوشانی می کنند و تاثیرگذاری آنها بر یکدیگر دوطرفه است، مزایده های هفتگی ای که در مرکز مبادله در خصوص عرضه سکه و شمش طلا انجام می شود می تواند به میزان بسیار موثری جلوی التهابات و انتظارات تورمی در بازار ارز را بگیرد. از طرفی همانطور که اشاره شد در بازار نیما هم میانگین قیمتی ارزها تخصیصی بانک مرکزی به شرکت های واردکننده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان است بنابراین قاعدتا باید قیمت کالا و خدمات نشأت گرفته از این قیمت باشد در نتیجه این عوامل قیمت های بالاتر از این نمی تواند پذیرفته باشد و قاعدتا قیمت ها خود را با نرخ های بانک مرکزی هماهنگ می کند لذا پیش بینی می شودتا پایان سال آهنگ کاهش قیمت ارز و خروج از التهابات هیجانی را شاهد باشیم.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید